İTÜ ve Birinci Yıldönümünde 6 Şubat Depremleri

İTÜ 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinin üzerinden geçen bir yılda birçok teknik ve bilimsel çalışmayla afetin boyutlarının daha iyi anlaşılması ve şehirlerin depreme dirençli hale getirilmesini hedefledi, sosyal destek faaliyetleriyle depremden etkilenen vatandaşların ve öğrencilerin yanında oldu.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Kahramanmaraş depremlerinin ilk anından itibaren etkilenen bölgeyle ilgili teknik ve bilimsel incelemeler ve sosyal yardım çalışmalarına girişti. Yardımlarla beraber bölgeyle ilgili rapor hazırlama, depremle ilgili hem uluslararası hem de yerel konferans ve seminerler verme gibi faaliyetleri de gerçekleştirdi. 

İTÜ öğretim üyeleri teknik araştırmalar yapmak ve yardım çalışmalarına destek olmak üzere 6 Şubat’taki ilk depremin ardından hızla bölgeye gitti. Akademisyenlerimiz kitle medyasında yaptıkları değerlendirmelerle halka sağlıklı bilgi ulaştırılmasında etkin rol oynadı. 

 Üniversitemiz etkilenen vatandaşların acil ihtiyaçlarının karşılanması için aşçılar, şoförler, güvenlik görevlilerinden oluşan bir grubu da bölgedeki insani yardım faaliyetleri için bölgeye gönderdi. 

Depremden etkilenenlere hızlı destek 

İTÜ öğrenci kulüpleri hızla organize olarak gıda, giyecek ve ihtiyaç malzemeleri topladı. Yardımlar TIR’larla bölgeye ulaştırıldı. Gönüllü öğrencilerin oluşturduğu ekip arama kurtarma çalışmalarıyla birçok insanı ve evcil hayvanı enkazdan kurtardı. Oluşan kan ihtiyacı için Kızılay işbirliğiyle Ayazağa Yerleşkesinde kan bağışı kampanyaları düzenlendi. İTÜ Mezunları Eğitim Vakfı, zor durumda bulunan 2800’e yakın İTÜ’lüye maddi destek sağlamak için özel bir burs hayata geçirdi. 

Üniversitemizin başlattığı kampanya e-atıklar depremzede çocuklara teknolojik eğitim cihazı desteğine dönüştürüldü. Toplanan elektronik atıklardan elde edilen gelirle, depremzede çocukların eğitimde ihtiyaç duydukları tablet, bilgisayar gibi cihazlar temin edildi. 

Deprem raporlarıyla durum değerlendirmesi 

İTÜ’lü bilim insanları gruplar halinde şehirlerde incelemelerde bulunduktan sonra gözlemleri ve durum tespitine dayanan bir ön raporu 17 Şubat 2023’ta kamuoyu ile paylaştı. Ön rapor, 6 Şubat depremleri üzerine ülkemizde bir üniversite tarafından hazırlanan ilk rapor olma özelliği taşıması dolayısıyla yoğun ilgi gördü. 

Nihai rapor 24 Mart 2023’te açıklandı. 249 sayfalık nihai raporda, ön tespit raporunda yer alan bölümlerin detaylı şekilde sonuçlandırılmış hallerinin yanında depremin sosyolojik ve psikolojik etkilerine dair tespitler de yer aldı.

EELISA ile dayanışma

İTÜ’nün kurucuları arasında yer aldığı EELISA  depremzedeler için 1 günlük yas ilan etti. EELISA’nın İTÜ ile dayanışmasının bir yansıması olarak yerleşkelerinde üniversite flamaları yarıya indirildi. EELISA paydaşı üniversiteler deprem nedeniyle zorluk yaşayan İTÜ öğrencilerine maddi destek sağladı. Macaristan BME İnşaat Fakültesi’nden bir ekip hasar değerlendirmesi, ayakta kalan yapılar hakkında uzman görüşü sağlamak, kurtarma çalışmalarının yapıldığı alanlarda daha derin enkaz araştırmalarının güvenlikli biçimde yapılmasına yardımcı olmak gibi amaçlarla Hatay’da İTÜ ekibiyle ortak çalıştı. 

Depreme odaklanan toplantı ve yayınlar 

İTÜ düzenlediği akademik toplantılarla depremleri uluslararası bilimsel düzlemde tartıştı. Üniversitemiz UNESCO ve IPRED ile “6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri” konulu uluslararası konferans düzenledi. Konferansta; Kahramanmaraş Depremleri’nin harekete geçirdiği dev aktif faylar, çıkarılan dersler, depreme göre tasarımda yeni arayışlar ve Türkiye, Japonya ve Şili deprem yönetmelikleri gibi konu başlıkları üzerinde duruldu. 

İTÜ Afet Yönetimi Enstitüsü’nün, Çin merkezli Siçuan Üniversitesi IDMR ile ortak düzenlediği “Kahramanmaraş Depremi Sonrası Yeniden Yapılanma Semineri uzmanları bir araya getirdi. Deprem felaketleri sonrası çevre yönetimi, depremlerin şehir ve bölge planlama açısından etkileri, afet önleme ve azaltma eğitim ve araştırmasında işbirliği, depremden etkilenen bölgelerde geçim kaynaklarının restorasyonu ve yeniden inşası, deprem atık yönetimi gibi konularda sunumları yer aldı. 

Birçok İTÜ’lü akademisyen dünyadaki diğer seçkin üniversitelerden araştırmacılarla birçok bilimsel yayın gerçekleştirdi. 6 Şubat depremlerinin bilinmeyen yönlerini aydınlatan makaleler saygın akademik dergilerde kendine yer buldu ve ortaya koyduğu yeni bulgularla bilim camiasının ilgisini topladı. 

Marmara’da deprem araştırmaları için önemli adım 

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) bünyesinde Türkiye İş Bankası’nın desteğiyle Marmara Aktif Fay Tehlike ve Risk Uygulama ve Araştırma Merkezi (MATAM) de hayata geçirildi. Merkezde; başta Marmara Bölgesi olmak üzere ülkemizdeki aktif fayların oluşturduğu tehlike ve risklere dair dinamik, sayısal, interaktif tehlike ve risk haritalama teknikleri geliştirilecek. Aynı zamanda bina bazlı ivme haritaları oluşturularak deprem senaryoları hazırlanacak ve bu senaryolar ile kentsel dönüşüm, sanayi planlama ve afete hazırlık altyapısı için veri üretilecek.