İTÜ, Doğal Dil İşleme Çalışmalarında Lider

İTÜ Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gülşen Eryiğit’in, İTÜ Doğal Dil İşleme Grubu’yla birlikte Türkçe doğal dil işleme konusunda yaptığı etki odaklı araştırmalar ülke güvenliğine katkı sağlayan ve dışa bağımlılığı ortadan kaldıracak teknolojilerin geliştirilmesinde önemli rol oynuyor.

Geçtiğimiz akademik yılda ilk mezunlarını veren ve üniversite tercihlerinde yapay zeka bölümleri arasında 1. sırada olan İTÜ Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölümü, gerçekleştirdiği öncü akademik çalışmalarla farkını ortaya koymayı sürdürüyor. Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölümümüz, ülkemizin teknolojik ve dijital dönüşümü ile güvenliği için önem taşıyan; aynı zamanda Türk dünyası da dahil olmak üzere işbirliği içinde olduğumuz ülkelerin dil kaynaklarının gelişmesinde bir referans olarak faydalanabilecekleri Türkçe doğal dil işleme çalışmalarıyla dikkat çekiyor. 

Türkçe ve yapay zekanın sinerjisiyle en etkili bilim insanları listesine  

İTÜ Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gülşen Eryiğit, Türkçe doğal dil işleme konusunda yapay zeka çalışmalarıyla Elsevier ve Stanford Üniversitesi işbirliğiyle açıklanan dünyanın en etkili bilim insanları listesinde yer aldı. Böylece, hem İTÜ’nün 14 yıllık geçmişiyle en genç fakülteleri arasında yer alan Bilgisayar ve Bilişim Fakültesi’nden hem de Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği’nden bir bilim insanı ilk kez Elsevier’in yayımladığı en etkili bilim insanları listesinin “Kariyer Boyu Etki” kategorisine girme başarısı gösterdi. 

En etkili bilim insanları listesinde yer almasında payı olan yayınlarının tamamının Türkçe doğal dil işleme konusuyla ilgili olmasının altını çizen Prof. Dr. Eryiğit, şunları söyledi: “Üretken yapay zeka ve büyük dil modelleri günümüzde yapay zeka alanının en can alıcı konusu ve dünyada bütün büyük yapay zeka firmaları bu konu üzerinde araştırma yapıyor. Maalesef ki araştırmaların büyük yoğunluğu İngilizce ve Çince gibi diller üzerinde başlıyor. Bu bağlamda ülkemizde Türkçe üzerine yapılan çalışmaların önemi büyük.” 

Dışa bağımlılığı azaltacak teknolojiler 

Bilgisayar bilimi terminolojisinde insan dilleri, programlama dillerinden ayrılarak “doğal diller” olarak adlandırılıyor. Doğal dil işleme çalışmaları konuşma ve yazıyı analiz etme ve anlamlandırmaya dayanıyor. İTÜ’de yapılan doğal dil işleme çalışmaları şu konu başlıklarında öne çıkıyor: Finansal belgelerin otomatik işlenmesi, Türkçe dil öğrenimi, Türkçe büyük dil modelleri, sanal asistanlar, kitle kaynak kullanımı, Türkçe dil kaynaklarının oluşturulması ve Türkçe dil işleyiciler. İTÜ Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölümü’ndeki bu çalışmalar aynı zamanda bu alanda dışa bağımlılığı azaltacak teknolojilerin gelişiminde de öncü bir rol üstlenmeyi hedefliyor.

Prof. Dr. Gülşen Eryiğit, “Türkçe kendisi gibi sözcük yapısı karmaşık ve çok zengin tüm diğer dillere çok güzel bir örnek teşkil ediyor ve bu sayede bu alanda İTÜ’de başlatılan çalışmalar tüm dünyaya referans olmakta,” diyerek Türkçe doğal dil işleme çalışmalarının yalnızca Türkçe konuşulan ülkelerle sınırlı kalmayan tüm dünyadan yoğun ilgi görmesinin ardındaki nedeni açıkladı. Öğretim üyemiz, Türkçe doğal dil işleme üzerine çalışmaya karar verdiğinde Türkçeye odaklanan böylesi bir yapay zeka araştırma alanının çok popüler olmadığını ancak kısa süre içinde dünyadan gelen yoğun bilimsel ilginin ve İTÜ Doğal Dil İşleme Grubu üyeleriyle birlikte bilimsel literatüre katkı sunmanın büyük mutluluk verici olduğunu söyledi. 

Prof. Dr. Gülşen Eryiğit hakkında 

Prof. Dr. Gülşen Eryiğit, Türkiye’de Doğal Dil İşleme (DDİ) alanında en çok atıf alan araştırmacıdır. Aktif olarak, DDİ’nin dünyada üst organizasyonu olan ACL RR’da (Association of Computational Linguistics) kıdemli eylem editörü, İstanbul Teknik Üniversitesi Yapay Zeka ve Veri Mühendisliği Bölüm Başkanı, İTÜ Doğal Dil İşleme Grubu koordinatörü ve İTÜ TÖMER direktörü olarak görev yapmaktadır. Öğretim üyemizin çalışmaları hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.